Het is je dit jaar vast al eens overkomen: ijs op de ruit van je auto, nèt op het moment dat je haast hebt. Gelukkig had je ruitenontdooier in de achterbak liggen: het ijs ontdooide na drie keer sproeien en was te verwijderen met de ruitenwissers. Maar hoe werkt dat eigenlijk? Welk molecuul zorgt voor het ontdooien?
Ruitenontdooier is een oplossing van voornamelijk propaan-2-ol — of isopropylalcohol — in water, met een klein deel propyleenglycol. Isopropylalcohol is een alcoholverbinding dat een smeltpunt heeft van –89°C. Dit is veel lager dan dat van water en door het mengsel op een bevroren ruit te spuiten mengt de isopropylacohol zich met het ijs. Water lost op in de ruitenontdooiervloeistof, waarna je het gesmolten ijs zo van de ruit kunt verwijderen.
Isopropylalcohol heeft nog meer toepassingen. Het is onder andere een ontsmettingsmiddel wat men gebruikt in de gezondheidszorg, alsook een veelvoorkomend reinigingsmiddel in huis, de grafische industrie en de chipindustrie.
In de biochemie en moleculaire biologie gebruiken onderzoekers isopropylalcohol om DNA van klein materiaal te ontdoen door een klein beetje aan een DNA-oplossing toe te voegen, even te wachten en het gezuiverde DNA vervolgens te centrifugeren. Ondanks dat we het een alcohol noemen, is het niet geschikt voor consumptie. Men maakt ethanol (alcohol voor consumptie) namelijk ondrinkbaar door er 1–3% isopropylalcohol aan toe te voegen.
Een handig goedje dus. De KNCV wenst iedereen veilige kilometers toe op de weg, zonder ijs op de ruiten.