Over Door mensen veroorzaakte veranderingen in het noordpoolgebied

Door mensen veroorzaakte veranderingen in het noordpoolgebied

Avondlezing door dr. Maarten J.J.E. Loonen, expeditieleider georganiseerd door de Groningse Chemische Kring.

Samenvatting

Afgelopen zomer zijn 55 onderzoekers naar een afgelegen wildernis in het noordpoolgebied gereisd om daar te kijken naar door de mens geïnduceerde veranderingen (http://www.sees.nl). Allerlei disciplines kwamen aan bod. De organisator van deze expeditie van het Arctisch centrum van de Rijksuniversiteit Groningen zal vertellen over de veranderingen die daar waargenomen werden. Als bioloog gaan veel van de waarnemingen over het voedselweb, maar speciaal voor de Chemische Kring Groningen zal ook ingegaan worden op verontreinigingen die daar door ons toedoen terecht komen.

Loopbaan  Maarten Loonen
Maarten Loonen is poolonderzoeker en gaat al 25 jaar iedere zomer naar Spitsbergen, waar hij onderzoek doet aan een populatie brandganzen (http://www.poolstation.nl). Hij doet er onderzoek naar het gedrag van trekvogels en veranderingen in de leefomgeving en bekijkt daarbij het gehele voedselweb van stikstoffixerende bacteriën, via gras en ganzen tot predatoren zoals de poolvos, de ijsbeer en de grote jager. Met deze laatste wordt geen mens bedoeld, maar een grote vogel, een roofmeeuw.
In de jaren dat Loonen op Spitsbergen werkte in het noordelijkste dorp van de wereld, ontwikkelde dit dorp zich tot een multidisciplinair internationaal onderzoekscentrum. 

De polen zijn voor onderzoekers unieke gebieden. Temperatuurstijgingen en de gevolgen daarvan voor mens, dier en plant zijn hier volop zichtbaar. Loonen en andere Groningse wetenschappers bestuderen op Spitsbergen walvisvaart, mijnbouw, toerisme, ecosystemen en de gevolgen van klimaatverandering.

Loonen was een van de onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen die met de Koninklijke Marine in 2014 mee gingen op expeditie naar het eiland Jan Mayen. Dat was een unieke kans om naar dit geïsoleerde eiland te gaan. Een multidisciplinair onderzoeksteam heeft archeologisch en biologisch onderzoek gedaan.
Loonen brengt ook vliegroutes van de Noordse stern in kaart. Hij heeft daarvoor een middel ingezet dat destijds nieuw was voor universitair onderzoek: crowdfunding. Via de website www.rugsteuntstern.nl hebben velen een bedrag gedoneerd. Daarmee kon Loonen sternen uitrusten met een geolocator. Hij verwacht zo de veranderingen in trekpatronen te kunnen achterhalen. En omdat de vogels jaarlijks twee keer de hele aarde overbruggen hoopt hij ook een beter zicht te krijgen op de ecologische veranderingen die wereldwijd plaatsvinden.
In augustus 2015 ging Loonen met de grootste Nederlandse poolexpeditie ooit naar de oostkant van Spitsbergen, Edgeøya, een project waar hij initiatiefnemer van was en dat landelijk zeer veel (media-)aandacht heeft getrokken. 

Hij heeft meer dan genoeg verhalen om u een avond te boeien over een fantastische wereld met (nog steeds) veel ijs en Nederlandse historie.

Introducé(e)s zijn van harte welkom.

Graag vooraf bericht als u verwacht te komen.
Stuur daartoe een mail naar gck@kncv.nl.