Avondlezing door dr. R.J.M. Niesink (Trimbos instituut) georganiseerd door de Chemische Kring Zwolle.
Hallucinogenen
Samenvatting
Sinds de mens heeft ontdekt dat er stoffen in de natuur zijn die het bewustzijn of de waarneming kunnen veranderen worden ze gebruikt. Oorspronkelijk vooral voor magische of religieuze doeleinden, tegenwoordig vinden ze vooral een recreatieve toepassing. De eigenschappen van het synthetische LSD werden in 1943 bij toeval in het laboratorium ontdekt. Het gebruik van synthetische drugs heeft de afgelopen decennia epidemische vormen aangenomen, denk maar aan ecstasy en amfetamine. Designerdrugs, ‘legal highs’, ‘research chemicals’, badzout of hoe ook aangeduid, nieuwe psychoactieve stoffen, afgekort als NPS, zijn de afgelopen jaren uitgegroeid tot een fenomeen van wereldformaat. Op nationaal, Europees en mondiaal niveau maken we ons ernstige zorgen, niet in de laatste plaats vanwege de veronderstelde (soms fatale) gevolgen voor de volksgezondheid. Maar waar hebben we het eigenlijk over? NPS bestrijken een breed scala van stoffen met farmacologische eigenschappen en effecten die vergelijkbaar zijn met die van internationaal gecontroleerde drugs. NPS zijn vaak gemakkelijk en goedkoop via internet te verkrijgen. Veel websites spelen in op de groeiende markt. Ze hebben vaak een breed aanbod, stunten met prijzen en zorgen ervoor dat je het product binnen een paar dagen in huis hebt. Veel van de NPS behoren tot de hallucinogenen, stoffen die ons bewustzijn kunnen veranderen. Een hallucinogene stof die in de jaren zestig zijn intrede deed op de Amerikaanse drugsmarkt is phencyclidine, PCP of Angel dust. Eén van de hallucinogenen die ook in Nederland enige tijd populair was is methoxetamine. Net als ketamine is het een structuuranalogon van PCP. Methoxetamine is, in tegenstelling tot PCP en ketamine, niet afkomstig uit de farmaceutische industrie. De stof werd ontwikkeld door chemici die, net als Alexander Shulgin, op eigen initiatief in privélaboratoriumpjes nieuwe psychoactieve stoffen synthetiseerden. Methoxetamine komt, net als ketamine, op de markt als wit poeder en wordt meestal gesnoven. In deze lezing wordt ingegaan op de markt van recreatieve drugs en de opkomst van nieuwe psychoactieve stoffen, waarbij het accent zal liggen op de dissociatieve anesthetica PCP, ketamine en methoxetamine. Met name zullen de (farmaco)chemische, farmacologische en toxicologische eigenschappen van verschillende stoffen daarbij voor het voetlicht worden gebracht.
Curriculum vitae:
Raymond Niesink is farmacoloog/toxicoloog en was tot 2019 werkzaam bij het Trimbos-instituut als senior wetenschappelijk medewerker bij het programma Drugs Monitoring en Policy. Als hoofd van het DIMS-bureau (1999-2019) transformeerde hij het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) van een testfaciliteit voor drugsgebruikers in een wetenschappelijk onderbouwde chemisch/toxicologische monitor van (recreatieve) drugsmarkten. In 1999 startte hij ook met de THC-monitor, en in 2012 het Meldpunt Nieuwe Drugs (MND).
Naast zijn werkzaamheden voor het Trimbos-instituut is Raymond sinds 1985 universitair hoofddocent toxicologie bij de School of Science van de Faculteit Management Science and Technology van de Open Universiteit Nederland. Hij is hier betrokken bij het onderwijs in de Milieuwetenschappen, met name op het gebied van de toxicologie en humane gezondheid.
Raymond is vooral geïnteresseerd in de werking en effecten van psychoactieve stoffen op het lichaam, in het bijzonder de hersenen. Hij schrijft artikelen en geeft presentaties om de farmacologische en toxicologische effecten uit te leggen aan een breder publiek. Het overdragen van kennis is een rode draad in zijn carrière; zowel door het ontwikkelen en geven van cursussen als via individuele begeleiding van studenten.
Raymond heeft een brede kennisbasis op het gebied van gezondheid, voeding en toxicologie en jarenlange ervaring in monitoring en onderzoek naar recreatief middelengebruik. Hij is pragmatisch en denkt oplossingsgericht. Met een goed onderbouwd, relativerend en kritisch overzicht van de bestaande kennis en kennishiaten gaat hij de waan van de dag te lijf, daarbij heeft het overdragen van kennis aan de toekomstige generatie wetenschappers voor hem prioriteit.
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Nadere informatie over de lezingen kunt u aanvragen via het CKZ emailadres: ckzsecretariaat@gmail.com.
