Luciferine is een groep stoffen die licht afgeven. De naam is afkomstig van het latijn lucifer, wat "lichtdragend" betekent en dat je ook kan kennen als de naam van Satan of de duivel. Deze stof wordt gebruikt door dieren die in staat zijn tot bioluminiscentie, zoals vuurvliegjes, glimwormen, diepzeevissen, algen en sommige microben.
Luciferine wordt geoxideerd in de aanwezigheid van het enzym luciferase, waarbij licht vrijkomt:
luciferine + O2 + ATP → oxyluciferine + licht
Voor deze reactie is de aanwezigheid van energie, in de vorm van ATP, vereist. De reactie is zeer efficiënt want nagenoeg alle energie wordt in licht omgezet. De kleur is afhankelijk van het specifieke luciferase-enzym.
Vuurvliegen gebruiken D-(-)-Luciferine, ook wel (4S)-2-(6-hydroxy-1,3-benzothiazol-2-yl)-4,5-dihydrothiazol-4-carbonzuur genoemd, om licht op te wekken. Het absorbeert ultraviolet licht van 327 nm. Het licht dat een vuurvlieg opwekt varieert van groen (510 nm) tot rood (670 nm).
Het meeste onderzoek naar luciferine is gedaan aan de John Hopkins Universiteit in de Verenigde Staten. In 1957 wisten B. Bitler en W.D. McElroy 9 milligram luciferine te isoleren uit ongeveer 15.000 Japanse vuurvliegen (Luciola cruciata). McElroy wist samen met E.H. White en een aantal medewerkers in het begin van de jaren ’60 hier ook de structuur te bepalen en te synthetiseren in het lab.
De KNCV is op 30 mei 2017 een pilot voor een nieuwe competitie genaamd Vuurvliegen gestart. In deze competitie leggen jonge wetenschappers hun onderzoek uit aan basisschoolleerlingen. De leerlingen zijn hierbij de jury die de uiteindelijke winnaar kiezen. De Vuurvlieg van 2017 is Frans Dekker! Gefeliciteerd!
