Kapperszaken staan er vol mee: haarverven voor een nieuwe look of om grijze haren te maskeren. Met een beetje chemie kun je alle kleuren van de regenboog in je haar stoppen. Het molecuul van deze maand, parafenyleendiamine, speelt een belangrijke rol in de haarverfindustrie.
Eigenlijk alle permanente haarverven bevatten een primair intermediar, zoals parafenyleendiamine. Deze intermediairen worden geoxideerd door waterstofperoxide tot reactieve stoffen, die op hun beurt weer reageren met zogenaamde “couplers” om uiteindelijk verf te worden. Haarverf bestaat uit twee aparte verpakkingen, op het moment dat deze gemengd worden begint de reactie en daardoor ontstaat de daadwerkelijke haarverf.
De laatste reactie gebeurt in een basische omgeving, vandaar dat ammonia (of een andere base) aanwezig is in haarverf. Door deze hoge pH gaan de haarschubben open, met als gevolg dat de kleurstoffen kunnen binden. De meeste haarverven bevatten een mix van verschillende couplers, de specifieke samenstelling bepaalt de uiteindelijke kleur.
Parafenyleendiamine kan op zichzelf ook als coupler werken, in dat geval zal je haar donkerbruin worden als resultaat. En ook in donkere henna tref je meestal dit molecuul aan. Overigens kan parafenyleendiamine ernstige allergische reacties opwekken. Daarom is deze stof sinds 2005 verboden door de Europese wetgeving voor alle cosmetica die in aanraking komt met de huid. Zwarte henna tattoos zijn dan ook binnen de EU verboden. Er is echter een uitzondering voor haarverven, hier mag nog maximaal 6% parafenyleendiamine in aanwezig zijn.